Günümüz halk sıhhati sorunu haline gelen obezitenin artması sonucu kilo kaybıyla alakalı birçok diyet tekniği mevcut. Bunlardan tanınan olanlarından birinin de aralıklı oruç usulü olduğunu belirten Anadolu Sıhhat Merkezi Beslenme ve Diyet Uzmanı Derya Eren, “Aralıklı oruç, gün içinde makul saat aralıklarında beslenme yahut haftanın belli günleri önemli güç kısıtlamalarının yapıldığı bir formüldür. Aralıklı oruç yapmak isteyen şahıslara uygun özel beslenme planı oluşturulmalı. Bireye uygun olan aralıklı oruç metodu seçilerek tüm besin kümelerinden oluşan sağlıklı bir beslenme planı hazırlanmalı. Bu süreçte takipte kalmalı ve oluşan kilo kaybı ile kan analizlerinde oluşan değişimler de muhakkak aralıkla denetim edilmeli” ikazında bulundu.
Aralıklı orucun birçok çeşidi olduğunu söyleyen Anadolu Sıhhat Merkezi Beslenme ve Diyet Uzmanı Derya Eren, en tanınan olanları şöyle sıraladı:
16:8 modeli (Zaman Kısıtlı Beslenme): Bu model 16 saat açlık ve 8 saat beslenme biçiminde planlanmıştır. Geceden sabaha açlık süreci ile birlikte toplam 16 saat açlık sağlanır. Yani akşam yeme süreci en geç 19:00’da sonlandığında sabah birinci öğün saat 11.00’de yapılmalıdır. Sabah 11.00 ile akşam 19.00 ortası olağan beslenme saatini oluştururken akşam 19.00’dan sonra sabah 11.00’e kadar beslenmenin durdurulduğu sistemdir.
5:2 modeli (Dönüşümlü Açlık): Haftanın ardışık olmayan 2 günü gücün çok kısıtlandığı (500-600 kkal/gün), öbür günler olağan beslenmenin devam edildiği metottur. Kısıtlama yapılan 2 gün alınması gereken kalorinin yüzde 25’i alınmaktadır.
Ye-dur-ye (eat-stop-eat) modeli: Bu modelde haftada 1-2 gün 24 saat oruç tutularak 5-6 gün beslenme formunda planlanmış bir sistemdir. Öğün akşam saat 19.00’da en son tüketildiğinde bir sonraki gün akşam saat 19.00’a kadar beslenme durdurulur.
Aralıklı oruç kan şekeri ve açlık insülinini düşürüyor
Uygulaması kolay ve vakitten tasarruf sağlayan aralıklı orucun kan şekeri ve açlık insülini düşürücü tesiri olduğunu paylaşan Beslenme ve Diyet Uzmanı Derya Eren, “Enerji kısıtlaması nedeniyle kilo kaybı sağlar ve kolesterol ile trigliserit düşürücü tesiri vardır. Ayrıyeten 16 saat süren açlık sonucunda otofaji olur, yani beden yeni ve sağlıklı hücreler elde etmek için hasarlı hücrelerden temizlenir” dedi.
Aralıklı oruç yorgunluk ve konsantrasyon güçsüzlüğüne sebep olabilir
Aralıklı orucun kalorinin çok kısıtlandığı yahut beslenmenin olmadığı günlerde yorgunluk, mutsuzluk, konsantrasyon zahmeti ve ağız kokusu üzere tesirlere sebep olabileceğini hatırlatan Derya Eren, “Ayrıca aralıklı oruç tıkınırcasına yeme, anoreksiya ve bulimia nervoza üzere meselelere neden olabilir. Ayrıyeten aralıklı oruç yapan bireylerin, uzun süren açlıklar nedeniyle ağır idmanlar yapmaları uygun olmayacaktır. Orta aktivitede yapılan yürüyüşler ve idmanlar daha uygun olur” diye konuştu.
Aralıklı oruç yapmaması gerekenler;
- Gebeler ve emziren anneler,
- Gelişim çağında çocuklar ve ergenler,
- Beden kitle indeksi (BKI) 18,5 ve altında olan şahıslar, yani zayıf bireyler,
- Sporcular yahut ağır idman yapan bireyler,
- Düzenli ilaç kullanan bireyler,
- Yeme bozukluğu olan bireyler,
- Tip 1 diyabeti olan bireyler,
- Tansiyon hastaları
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı