Son yıllarda gerek yetişkinlerde gerekse çocuklarda süratle yaygınlaşan astım bilhassa geceleri daima öksürük, hırıltı, nefes darlığı ve göğüste sıkışma üzere belirtilerle kendini gösteriyor. Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Nurgül Naurzvai, astımın en yaygın görülen 7 farklı çeşidi bulunduğunu, belirtilerin ve tedavinin şahıstan bireye değişebildiğini belirterek “Astım önemli sonuçlara yol açabilse de, tetikleyici etkenlere karşı tedbir alarak ve yanlışsız tedavi ile yönetilebilir. Gerçek teşhis, hekiminizle nizamlı irtibat ve tetikleyici etkenlerden uzak durarak astım şikayetlerini azaltmak mümkün” diyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Nurgül Naurzvai en sık görülen astım tiplerini anlattı, değerli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Polenler, tozlar, sigara dumanı, parfüm, çok kilo ve sıhhatsiz beslenme başta olmak üzere birçok risk faktörleriyle tetiklenebilen astım, akciğerlerdeki küçük hava yollarının iltihaplanmasına ve daralmasına bağlı olarak gelişiyor. Ailesinde astımı olanlarda hastalığın gelişme riskinin daha fazla olduğunu belirten Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Nurgül Naurzvai, “Alerjenlere maruz kalmak astım şikayetlerini tetikler hatta bazen krize yol açabilir. Astım krizi sırasında akciğerlere hava ileten borular önemli seviyede daralarak kandaki oksijen düzeyini kıymetli ölçüde azaltır, dudaklar mavi renge dönüşür, şuur kaybına ve hayati riske yol açabilir. Bu nedenle acil tedavi şarttır” diyor. Çocukluğunda yahut gençliğinde astımı olmayan şahıslarda de ileride astım gelişebildiğini belirten Dr. Naurzvai, yetişkin yaşta astım tanısı alan bireylerin ekseriyetle kalıcı semptomları olduğunu, bu durumu yönetmek için günlük ilaç tedavisine muhtaçlık duyulduğunu söylüyor.
Astımınızın çeşidini biliyor musunuz?
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Nurgül Naurzvai, en yaygın görülen astım tiplerinin; idmana bağlı bronkospazm, alerjik astım, alerjik olmayan astım, öksürük varyantlı astım, mesleksel astım ve gece astımı olduğunu söylüyor. Birtakım beşerler için şikayetler sadece tetikleyicilerle karşılaşıldığında orta sıra ortaya çıkarken, daha ağır seviyede astımı olanlarda şikayetler daha sık görülüyor. Dr. Naurzvai en yaygın görülen astım çeşitleri hakkında şu ikazlarda bulunuyor;
Alerjiye bağlı astım
Alerjiye bağlı astımın en yaygın görülen cins olduğunu belirten Dr. Naurzvai, alerjik reaksiyona neden olan alerjenlerin bedene hava yolu, cilt, yemek borusu yahut enjeksiyon yoluyla girebildiğini söylüyor. Alerjik astımı olan bir kişi tetikleyici bir hususla temas ettiğinde beden, IgE tipi antikorları hür bırakarak cevap veriyor. Alerjen hususların başlıcalarını; polenler, hamam böcekleri, konut tozu akarları, küf mantarlar, evcil hayvan kepeği (deri pulları), idrarı, dışkısı, tükürüğü ve saçı oluşturuyor. Dr. Naurzvai “Cilt yahut kan testi ile spesifik alerjenler belirlenebilir ve alerjik kaynaklı astımınız için mevsimsel mi yoksa yıl boyunca mı ilaç kullanmanız gerektiğini öğrenebilirsiniz” diyor.
Egzersize bağlı astım
Egzersize bağlı bronkospazm (hava yollarının daralması), fizikî aktivitelerden sonra ortaya çıkıyor. Fizikî aktivitenin tetiklediği bu astım çeşidi, hastaların yüzde 90’ında idman yaparken hava akımının kısıtlanmasına ve teneffüs şikayetlerine yol açıyor. Yanlışsız teşhis ve hekiminizle tertipli bağlantı sayesinde size uygun en ülkü hareket stilini belirleyebilirsiniz.
Öksürük Varyant Astım (ÖVA)
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Nurgül Naurzvai, öksürük varyant astımın nefes darlığı olmadan yalnızca öksürük şikayeti ile seyrettiğini belirterek “Bu astım çeşidi kronik bir öksürük olarak görülür. Düzgün tedavi edilmediğinde öksürük varyantlı astım daha ağır astıma ilerleyebilir” ikazında bulunuyor.
Mesleki astım
Mesleki astım işyerinde maruz kaldığınız tahriş edici bir unsur tarafından tetikleniyor. Astımınız iş değiştirdiğinizde başladıysa, çalışma ortamından uzaktayken düzeliyorsa ya da kimyasallar tarafından tetikleniyorsa mesleksel astımınız olabilir. Mesleksel astım çoğunlukla; fırıncılar, deterjan üreticileri, ilaç üreticileri, çiftçiler, tahıl asansörü çalışanları, laboratuvar çalışanları, metal emekçileri, değirmenciler, plastik çalışanları ve marangozlarda görülüyor.
Gece astımı
Gece astımı olarak sınıflandırılan bu cinsin, öteki astım çeşitlerinde olduğu üzere öksürük, nefes alıp verirken hırlama ve göğüste sıkışma üzere şikayetlere yol açtığını belirten Dr. Naurzvai “Ancak gece astımında şikayetler akşam saatlerinde şiddetlenir. Tedavisi, öbür astım çeşitleri için olan inhaler ve öteki ilaçlarla çabucak hemen birebirdir. Teneffüs aygıtları, hastalığı denetim etmeye yardımcı olabilir ve hastanın olağan ve faal bir ömür sürmesini sağlayabilir” diyor.
Alerjik olmayan astım
Alerjik etkenler tarafından tetiklenmeyen astıma ‘alerjik astım’ deniliyor. Alerjik olmayan astımı tetikleyen ögelerin başlıcalarını; enfeksiyonlar, antrenman, gerilim ve değişen hava şartları oluşturuyor.
Ağır astım
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Naurzvai “Bir kişi haftada ikiden fazla astım semptomu yaşıyorsa astımı ‘kalıcı’ olarak isimlendirilir. Kalıcı astım hafif, orta yahut şiddetli olarak sınıflandırılır. Astım semptomları düzgün yönetilmediğinde ‘kontrolsüz astım’ ortaya çıkar. Kalp hastalığı üzere astımı yönetmeyi zorlaştıran öbür durumlar astım semptomlarını şiddetlendirebilir. Sigara içme ve inhaler ilaçlarını tertipli almamak da denetimsiz astım nedenlerindendir” diyor.
Astım hastaları için tesirli öneriler!
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Nurgül Naurzvai astım semptomlarını rahatlatmak için alabileceğiniz kolay fakat tesirli tedbirleri şöyle sıralıyor;
- Hava değişiklikleri, toz, duman, çim ve ağaç polenleri, hayvan tüyü, sabunlar ve parfümler astımın en önemli tetikleyicilerinden olduğundan bu cins alerjenlerden korunun.
- Fazla kilo astım semptomlarını artırabildiğinden sağlıklı bir diyetle ülkü kilonuza inin.
- Kesinlikle sigara içmeyin, tütün dumanına maruz kalmaktan kaçının.
- İlaçlarınız, astımınızın çeşidine ve hastalığın yüküne nazaran değiştiğinden hekiminizin talimatına uyun. İlaçlarınızı her vakit hekiminizin önerdiği biçimde alın.
- Burun tıkanıklığı ve hava yolu tahrişine âlâ gelen sıcak buhar banyosu yapabilirsiniz.
- Kullandığınız ilaçlarla etkileşime girebileceğinden ötürü katiyen hekiminize istişareden bitkisel ilaç kullanmayın.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı