Bandırma’nın Karadağ Bölgesinin Kestanesi, Çin kökenli ziyanlı bir tıp olan Kestane Gal Arısı nedeniyle tehlike altında. Biyoçeşitlilik kaybını önlemeyi hedefleyen Borusan Küme şirketlerinden Borusan EnBW Güç, birinci güç santrali olan Bandırma Rüzgar Güç tesisinin de yer aldığı Karadağ bölgesinde, kestane üreticiliğinin büyük bir geçim kaynağı olduğu lokal halka takviye olma maksadıyla Karadağ Kestanesinin Geleceği Projesi’ni hayata geçirdi.
Borusan Küme şirketlerinden Borusan EnBW Güç, Balıkesir’deki Bandırma Rüzgâr Güç Santrali (RES) yakınlarında yer alan Karadağ bölgesinde, kestane üreticiliğinin büyük bir geçim kaynağı olduğu mahallî halka dayanak olmak ve biyoçeşitlilik kaybını önlemeye yönelik sürdürülebilir bir yaklaşım sergiliyor.
Borusan EnBW Enerji’nin Karadağ Kestanesi’nin Geleceği Projesi, Çin kökenli ziyanlı bir tıp olan Kestane Gal Arısı’nın neden olduğu kestane üretimindeki kıymetli düşüşü engellemeyi hedefliyor. Bu istilacı cins, kestane ağaçlarına büyük ziyan verirken kestane randımanının %80 oranında düşmesine neden oluyor.
Yerel halk kestane zararlısı olan Gal Arısı ile gayret için birinci evvel kimyasal uğraş yolunu denemiş ancak başarılı olamamıştır. Proje kapsamında yapılan incelemeler sonucunda bu sorunun Japonya ve İtalya’da biyolojik uğraş yapılarak çözüldüğü ve Türkiye’de de Orman Genel Müdürlüğü tarafından biyolojik uğraş çalışmalarının devam etmekte olduğu tespit edildi. Birebir vakitte, Bandırma Orman İşletme Müdürlüğü ile yapılan görüşmeler sonucunda biyolojik casusun Bandırma’da çoğaltılacağı laboratuvar için ekipman dayanağı sağlandı. Kasım 2022’de “Kestane Gali Toplama Etkinliği” gerçekleştirilirken, toplanan yaklaşık 25.000 adet gal, soğuk hava deposunda koruma edilmek üzere lokal laboratuvara teslim edildi. 2023 yılı Nisan ve Mayıs aylarında yumurtadan çıkan faydalı böcekler (Torymus sinensis) Haziran ayı prestijiyle tabiata salınmaya başlandı. Eş vakitli olarak, Hacettepe Üniversitesi Biyoloji Bölümü’nden Dr. Öğr. Üyesi Kahraman İpekdal ile birlikte lokal halka yönelik olarak biyolojik uğraş çalışmaları hakkında seminer düzenlendi, faydalı böceklerin popülasyonunun artırılmasını sağlamak için kimyasal gayret yapılmaması konusunda uyarıcı afişler asıldı ve köy halkına bilgilendirmeler yapıldı.
Sürekli olarak birebir noktaya faydalı böcek salımı yapılarak oluşturulan denetim bölgesindeki popülasyonda değişim gözlemleniyor. Bu bölgeden toplanacak gallerden %5 oranında faydalı böcek çıkması popülasyonun bu bölgede yerleştiğini gösterecek. Randıman artırma çalışması yapılan ağaçlara numarataj yapılarak kayıt altına alınırken meyve randımanı bölgedeki öteki ağaçlar ile karşılaştırılıyor. Birinci etapta, randıman çalışmalarında uygulama yapılmayan ağaçlara nazaran %20 randıman artışı kaydedildi. Proje kapsamında birebir vakitte salınacak olan faydalı böceklerin zirai ilaçlar ile ziyan görmesini önlemek için etraf köylerde sistemli bilgilendirme çalışması yapılıyor.
Karadağ Kestanesi’nin Geleceği Projesi’ni üniversiteler ve kamu kuruluşlarıyla iş birliği içinde gerçekleştiren Borusan EnBW Güç, projeyle kestane gal arısıyla uğraşta tesirli olan biyolojik casusları kullanarak lokal halka yanlışsız gayret prosedürlerini de tanıtmayı amaçlıyor. Ayrıyeten Karadağ bölgesindeki ağaçlara başarılı uygulamalar yaparak kestane verimliliğini artırmayı ve sonuç olarak lokal halkın geçim kaynaklarının tekrar yapılandırılmasına katkı sağlamayı hedefleyen kurum, biyolojik çaba yapan mahallî laboratuvarı desteklemeyi, biyolojik casusların başarılı uygulama bölgelerinden toplanmasını ve mahallî laboratuvarda üretimini sağlamayı da amaçlıyor.
Borusan’ın sürdürülebilirlik odak alanları olan iklim, insan ve inovasyon başlıklarından iklim başlığının Karasal Ömür alanı kapsamında biyoçeşitlilik kaybının önlenmesi hedeflenirken, projenin tekniği itibariyle, kimyasal ilaç kullanımının azalması, hasebiyle toprağa ve suya karışan kimyasalların engellenmesi de planlanıyor. Bu sayede Karadağ bölgesi kestane ağacı biyoçeşitliliği sürdürülebilir tekniklerle korunacak.
Projenin sonraki basamaklarında ise popülasyon artışıyla birlikte yapılan başka bilimsel çalışmalara ek olarak değerli bir katkı sağlanması amaçlanıyor. Proje kapsamında, faydalı böceklerin üremesi için belirlenen bir alan oluşturulacak ve Türkiye genelinde ziyan gören kestane ormanlarına gerektiğinde bu faydalı böcekler gönderilebilecek.
Borusan Holding ve Küme şirketleri sürdürülebilirliği iş süreçlerine entegre ederken iklim, insan ve inovasyon odak alanlarında çalışmalarını yürütüyor. Toplumsal cinsiyet eşitliğinden toplumsal yarara, iklim krizinden biyoçeşitlilik kaybına, yetenek kazanımından eşit çalışma kurallarına, iş sıhhati ve güvenliğinden inovasyona kadar birçok mevzuyu sürdürülebilirlik perspektifinden ele alırken sürdürülebilirliği, paydaş temelli bir yapılanma olarak görüyor ve tüm ömür için yarar üretmek ismine çalışıyor.
Energie Baden-Württemberg AG’nin (EnBW) ise müşteriler, hissedarlar, işgücü, iş ortakları ve toplum için bugün ve gelecekte ekonomik, çevresel ve toplumsal katma bedel yaratmak üzerine kurulmuş bir yaklaşımı bulunuyor. EnBW, Almanya’da çeşitlerin korunmasına yönelik biyoçeşitlilik projeleri de yürütüyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
