Ülkemizde 5 yaş altı çocukların yüzde 80’inin ağzında çürük diş olduğunu biliyor muydunuz? Pekala okul çağındaki çocuklarda bu oranın yüzde 90’ı bulduğunu? Acıbadem Ataşehir Hastanesi Çocuk Diş Doktoru (Pedodontist) Işıl Can, diş çürüklerinin çocuklarda en sık görülen kronik hastalık olduğunu vurgulayarak “Ağız ve diş sağlığındaki problemler tüm bedeni olumsuz etkiliyor. Yapılan araştırmalar; ağız ve diş hastalıklarının diyabetten kalp rahatsızlıklarına dek bir çok kıymetli hastalıkla bağlantılı olduğunu ortaya koymuştur. Ayrıyeten çocuğun ağrı çekmesi, beslenmemesi, uyku sorunu yaşaması, inançla konuşamaması, gülümseyememesi hatta özgüven eksikliği üzere hayat kalitesini olumsuz etkileyen birçok fizyolojik, toplumsal ve ruhsal meselelere yol açmaktadır” diyor. Birinci diş tabibi ziyaretinin en erken 6 aylıkken, en geç de 12 aylıkken yapılması gerektiğini vurgulayan Uzm. Dt. Işıl Can çocuklarda giderek yaygınlaşan ağız ve diş problemlerini anlattı, kıymetli ikazlar ve tekliflerde bulundu.
Diş ağrısı
Diş ağrısı çocuklarda gözardı edilmemesi gereken değerli bir sorun. Diş kaynaklı ağrılar bazen de diş yerine baş ve kulak ağrısı formunda kendini gösterebiliyor. Ebeveynler bilhassa küçük çocuklarda “süt dişi nasıl olsa düşecek” diyerek ağrıyı önemsemeyebiliyorlar lakin süt dişi çürükleri süratlice kökte enfeksiyona neden olup çene, yüz bölgelerinde şiddetli apse ile sonuçlanabiliyor. Çocukta enfeksiyon yayılım suratı yetişkinden daha süratli bir formda telaş verici boyutlara gelebilirken, şiddetli enfeksiyon tablolarında çocuğun hastaneye yatması ve damaryolu açılması gerekebiliyor.
Travma
Özellikle ergenlik çağındaki çocuklarda düşme, kaza, şiddet içerikli hareketler ve çeşitli spor aktiviteleri sonucunda çene, yüz bölgesinde travmaya sık rastlanırken, dişler de bundan ziyan görüyor. Yapılan çalışmaların; travmaya çoklukla 8-12 yaş aralığında maruz kalındığını söyleyen Pedodontist Işıl Can şöyle konuşuyor: “Bunun bizim için kıymeti; bu yaş kümesinde çoklukla etkilenen dişler daimi ve kök gelişimi tamamlanmamış dişlerdir. Bu dişlerin çeşitli nedenlerle enfekte olması durumunda tedavileri büyük değer taşımaktadır. İlgili dişlerin erken kaybı durumunda ileri devirlerde yapılacak olan implant, protez üzere uygulamalar zorlaşmaktadır. Travma sonucunda görülen dişin yerinden çıkması, gömülmesi vb. durumlarda dakikaların bile ehemmiyeti epey fazladır. Bu nedenle bu çocukların kaza sonrası süratlice diş doktoruna getirilmesi büyük ehemmiyet taşımaktadır.”
Lezyon ve yara
Tekrarlayan aftlar çocuklarda vitamin ve mineral eksikliğinin bir işareti olabiliyor. Ağız içinde görülen lezyon ve yaraların takibinin çok kıymetli olduğunu vurgulayan Uzm. Dt. Işıl Can “Bazı viral ve bakteriyel enfeksiyonlarda da ağız içinde görülen semptomlar sistemik belirtilerden evvel seyredebilmektedir. Ağız içinde görülen güzelleşmeyen lezyonlar ağız içi kansöröz oluşumların habercisi de olabildiğinden, bu lezyonların takibi ve görülen değişiklikleri diş tabibine bildirmek epey önemlidir” ihtarında bulunuyor.
Diş kayıpları
Çocukların ağız ve diş sıhhati açısından göz gerisi edilmemesi gereken değerli bir sorun da diş kayıpları. Süt dişlerinin resen düşmesi sağlıklı bir durum fakat bazen enfeksiyon, çürük ya da travmaya bağlı erken kayıplar yaşanabiliyor. Bu durumlarda ‘altından zati yeni diş çıkacak’ diye düşünmemek gerekiyor. Zira erken süt dişi kayıplarında kaybedilen dişin önündeki ve gerisindeki dişler vakitle çekim boşluğunu kapatmaya, üst diş de boşluğa yanlışsız uzamaya başlıyor. Çekim boşluğu kapanmaya başladığı vakit gelecek olan daimi diş, vakti geldiğinde gerçek konumda çıkamıyor ya da gömülü kalıyor.
Bebeklik periyodundaki kimi alışkanlıklar
Çocukların bebeklik periyodunda görülen birtakım alışkanlıkları da tavsiye edilen yaşlarda bırakılmadığı takdirde dişlerde ve çene-yüz yapısında kimi bozukluklara yol açabiliyor. Örneğin; uzun periyodik emzik emme ve parmak emme üzere alışkanlıklar üst dişlerin daha önde konumlanmasına, ısırma sırasında ön dişlerin kapanmamasına neden olabiliyor. Çocuk Diş Doktoru Işıl Can “Bu sorun süt dişlerinde ve alışkanlığın ilerleyen yaşlarda da devam etmesi durumunda daimi dişlerde görülmektedir. Bu nedenle 2.5-3 yaşlarına gelmeden bu alışkanlıkların bırakılması çok kıymetlidir. Alışkanlığın bırakılmasında çocuğun ikna edilemediği durumlarda ortodontik apareylerden yararlanılmaktadır.” diye konuşuyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı