Bruksizmin gün içinde ya da uyku sırasında yapılan diş sıkma ve gıcırdatma aksiyonu olduğunu belirten uzmanlar, bu aksiyonun diş sıhhati açısından değerli sıkıntılar ortaya çıkarabileceği konusunda uyarıyor. Bruksizmin bayanlarda daha sık görüldüğüne dikkat çeken Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Hacer Fulya Üçem, agresif, rekabetçi yahut hiperaktif kişilik tipine sahip olanlarda bruksizm riskinin yüksek olduğunu söylüyor. En makûs durumda, bruksizm sonucu dişlerin kaybedilebileceğine vurgu yapan Üçem, bruksizmi olduğunu düşünenlerin, diş doktoruna istişaresini öneriyor.
Üsküdar Diş Hastanesi Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Hacer Fulya Üçem, diş kaybına kadar gidebilecek bruksizm sorunu hakkında açıklamalarda bulundu.
Kadınlarda daha sık görülüyor
Bilinçsizce diş gıcırdatma yahut sıkma meselesinin bruksizm olarak isimlendirildiğini belirten Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Hacer Fulya Üçem, “Gün içerisinde dişlerinizi sıkabilir ve gıcırdatabilirsiniz. Ya da gece uyurken (uyku bruksizmi) sahip olduğunuzun farkında bile olmayabilirsiniz.” dedi.
Uyanık bruksizmin, nüfusun yüzde 20’si tarafından bildirilen, temel olarak diş sıkma ile karakterize edilen yarı istekli bir aksiyon olduğunu tabir eden Üçem, “Kadınlarda daha sık görülür ve yaşla birlikte azalır. Tipik olarak gerilimle yahut konsantrasyon gerektiren bir vazifesi yerine getirirken ortaya çıkar.” formunda konuştu.
Aşınmış dişler, yüz ve baş ağrısı bruksizm belirtisi olabilir
Uyku bruksizminin uyku ile bağlı bir hareket bozukluğu olduğuna dikkat çeken Üçem, “Bu sınıflandırmadaki başkaları, huzursuz bacak sendromu ve periyodik uzuv hareket bozukluğunu içerir. Uyku literatüründe uyku bruksizmi, sağlıklı bireylerde bir hareket bozukluğu yahut uyku bozukluğu olmayan, ritmik (fazik) yahut ritmik olmayan (tonik) olarak karakterize edilen uyku sırasındaki çiğneme kas aktivitesi olarak tanımlanır.” açıklamasını yaptı.
Bruksizmi olan hastalarda görülebilecek belirtilerin farklı olabileceğine değinen Üçem, “Aşınmış dişler, yontma yahut kırık dişler, yüz ağrısı, çok hassas dişler, gergin yüz ve çene kasları, baş ağrısı, çene çıkığı, çenenin kilitlenmesi, diş minesinin aşınması, temporomandibular eklemde bir patlama yahut tıklama, lisan girintileri, yanağın iç kısmında hasar ve aşınma yüzeyleri üzere belirtiler ortaya çıkabilir.” diye konuştu.
Agresif, rekabetçi yahut hiperaktif şahıslarda bruksizm riski daha yüksek
Bruksizmin küçük çocuklarda daha yaygın olduğunu belirten Dr. Öğretim Üyesi Hacer Fulya Üçem, “Bu durum ekseriyetle yetişkinlikte geçer. Agresif, rekabetçi yahut hiperaktif bir kişilik tipine sahip bireylerde bruksizm riskinin yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Bruksizm, sigara içenlerde içmeyenlere nazaran neredeyse iki kat daha yaygındır.” dedi.
Aşırı gerilim ve diş gıcırdatma sorunu için psikologdan yardım alınabilir
Stres ve diş gıcırdatmanın yan tesirlerinden şikayetçi olanların, profesyonel yardım alması gerektiğine vurgu yapan Üçem, tedavi seçeneklerini ise şöyle sıraladı:
“Diş doktorunuz, dişlerinizi korumak için size geceleri kullanılmak üzere bir diş sıkma plağı verebilir. Lakin öğütmeyi durdurmaz, sorunun altında yatan nedenleri ele almanız gerekir. Kas gevşetici ilaçlar çeneyi gevşetmeye ve gece gıcırdatmayı durdurmaya yardımcı olabilir. Çok gerilim ve diş gıcırdatma sorunu yaşayan şahıslar, bir psikologdan yahut öbür bir profesyonel danışmandan yardım isteyebilir. Biyolojik geri bildirim de dahil olmak üzere gerilimle başa çıkma ve gevşeme eğitimi konusunda yardım alabilir. Çene botoksu bruksizm olaylarını durdurmaz lakin diş sıkmanın şiddetini azaltabilir ve kimi durumlarda yarar sağlayabilir.”
Bruksizm sonucu dişler kaybedilebilir
Bruksizm tedavi edilmediği taktirde dişlere ziyan verebileceğinin altını çizen Üçem, “Dişlerinize verilen hasar, yüzey çatlaklarından kırık dişlere yahut onarımlara kadar değişebilir. Bu diş ağrısına neden olabilir. En berbat durumda, bruksizm sonucu dişler kaybedilebilir. Bruksizmden kaynaklanan gerilim, dişleri destekleyen dokulara da ziyan vererek dişlerin sallanmasına neden olabilir.” ihtarında bulundu.
Diş doktorunuza istişareyi ihmal etmeyin
Çene yahut kas ağrılarının çoklukla çene kaslarını çok çalıştırabilen dişleri sıkma ve gıcırdatmanın tekrarlanan hareketinden kaynaklandığını belirten Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Hacer Fulya Üçem, “Bruksizm, bilhassa şakaklarda tansiyon ve baş ağrılarına da neden olabilir, burası büyük bir kas olan temporalisin oturduğu yerdir. Bruksizm vakitle dişlerin minesini aşındırarak sıcak yahut soğuk yiyecek ve içeceklere karşı artan hassasiyete yol açabilir. Çok bruksizm, bilhassa evvelden hasar görmüş yahut zayıf noktaları varsa, dişlerin çatlamasına yahut kırılmasına neden olur. Sonunda, dişler aşınarak oklüzal dikey boyutun kaybına neden olabilir.” dedi.
Bruksizmi önlemek için alınabilecek tedbirlere de değinen Üçem, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bruksizminiz olduğunu düşünüyorsanız, diş doktorunuzla konuşun. Size, kas gerginliğini azaltmaya yardımcı olabilecek kas gevşeticiler yahut iğneler üzere ilaçlar önerebilir. Probleme katkıda bulunup bulunmadığını görmek için kullandığınız ilaçlar hakkında hekiminizle konuşun. Üst yahut alt dişlerinize uyan, kenetlemeyi yahut gıcırdatmayı azaltmaya yardımcı olabilecek özelleştirilmiş splint de kullanabilirsiniz.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
