Dostu olanlar daha keyifli olurken, olumlu bağlar ruhsal düzgün oluşa katkı sağlıyor. İnsanın toplumsal bir varlık olarak irtibat kurmak istediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, doğduğu andan itibaren etrafıyla bir irtibat içinde olan bireylerin varlığını devam ettirebilmesi için ilgilere muhtaçlığı olduğunu belirtiyor. “Kendi hislerimizin ve paha yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki bireylerle sağlıklı münasebetler kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize kıymetli katkılar sunuyor” diyen Turan, sağlıklı bir dostluk için ise şahsî sonların korumasına dikkat çekiyor. Turan, sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulması gerekliliğinin de altını çiziyor…
Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, dostluk bağlantısının insanın hayatındaki yeri ve değerine dair değerlendirmelerde bulundu.
Olumlu bağlar ruhsal âlâ oluşumuza katkı sağlıyor
Yapılan bir araştırmaya nazaran, dostu olanlar çok daha keyifli. Bu da yeterli münasebetleri olanların daha keyifli olduğunu ortaya koyuyor.
Kişinin ömründe başka beşerlerle kurmuş olduğu alakaların kıymetli bir yere sahip olduğunu belirten Müspet Psikoloji Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Günlük hayatımızda etrafımızdaki bireylerle kurduğumuz olumlu bağlantılar kendimizi keyifli hissetmemizi sağlar ve ruhsal güzel oluşumuza değerli katkıda bulunur. Olumlu psikolojinin kurucusu Martin Seligman ruhsal düzgün oluşu kâfi seviyede olan şahısların; yaşamlarında olumlu hisleri daha sıklıkla yaşayan, etrafındaki şahıslarla derin ve doyurucu münasebetler kurabilen, hayatının bir gayesi ve manası olduğuna inanan, kendisini başarılı hisseden, tutkuyla bağlanabildiği, onunla meşgulken vakti unutabildiği ve keyif alabildiği meşguliyetleri olan özelliklere sahip olduğunu ifade eder. Bu noktadan hareketle etrafındaki şahıslarla karşılıklı itimada, hürmet ve sevgiye dayalı alakalar kurabilen bireylerin kendilerini daha yeterli hissettiklerini ve ruhsal güzel oluşlarına değerli katkılarda bulunduklarını söz edebiliriz. Etrafımızda kıymetlerimizin, hislerimizin ve hassasiyetlerimizin farkında olan bireylerin olması ve onlarla karşılıklı inanç, hürmet, sevgi çerçevesinde ilgilerde bulunmak mutluluğumuza kıymetli katkıda bulunmaktadır.” dedi.
“Varlığımızı devam ettirebilmek için ilgilere muhtaçlığımız var”
İnsanın toplumsal bir varlık olarak irtibat kurmak istediğini ve bu yüzden yalnızlığın beşere mahsus olmadığını hatırlatan Turan, “Doğduğumuz andan itibaren varlığımızı ortaya koymak ve varlığımızın başkaları tarafından fark edilmesi, önemsenmesi için birçok davranış sergiliyoruz. Bir bebek ağlama davranışı ile var olduğunu, muhtaçlıkları olduğunu ve ömrünün devamı için bu gereksinimlerin karşılanması gerektiğini bize söylüyor. Hem biyolojik hem duygusal gereksinimlerimizin karşılanması sonucu bu ömürde bir mana bulmaya ve hedef oluşturmaya çalışıyoruz. Yani doğduğumuz andan itibaren etrafımızdaki bireylerle bir etkileşim ve bağlantı içindeyiz ve ömürde varlığımızı devam ettirebilmek için münasebetlere gereksinimimiz var. Vakit içerisinde etrafımızdaki şahıslarla kurduğumuz ilgiler ve model alma yoluyla, öğrenmeyle biz de münasebet kurmayı öğreniyor, toplumsal bir varlık olarak yaşantımıza devam ediyoruz. Bu noktada kendi hislerimizin ve bedel yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki şahıslarla sağlıklı ilgiler kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize değerli katkılar sunuyor.” biçiminde konuştu.
Gerçek dostluk münasebetinde araların bir değeri yok
Karşılıklı itimat duymanın, paha yargıları ve ferdî hassasiyetlere ehemmiyet vermenin, ferdî hudutlara hürmet duyma ve sevgi dostluk bağının temelini oluşturduğunu söz eden Turan, “İyi bir dostluk ilgisinde; kişinin kendisi için istediği hoş şeyleri karşısındaki kişi için de istiyor olması ve kendi hayatında olmasını istemediği olumsuz yaşantıları karşısındaki kişinin de yaşamasını istemiyor olması epeyce kıymetli bir yere sahiptir. Gerçek bir dostluk ilgisinde aralıkların bir kıymeti yoktur ve bizim toplumumuzda mevzuyla ilgili ‘iki elim kanda olsa gelirim’ kelamı vardır. Burada dostluğa verilen ehemmiyet ve kıymet vurgulanmakta, kişinin kendi gücü ve yetenekleri doğrultusunda dostunun bir muhtaçlığı olduğunda ona dayanak olabilmek için pek çok zorluğun üstesinden gelebileceği tabir edilmektedir.” açıklamasını yaptı.
Karşılıklı hudutlu güzellik ve hudutlu fedakârlık kavramları önemli
Dostluk ilgisinin korunması ve sağlıklı bir biçimde devam edebilmesinde; karşılıklı inanç, sevgi, hürmet, hassasiyetlere kıymet ve paha vermenin, şahsî sonları koruma etmenin değerli mihenk taşlarını oluşturduğuna dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu noktadan hareketle dostluk bağında karşılıklı hudutlu düzgünlük ve hudutlu fedakârlık kavramları da epey kıymetlidir. Sonlu derken dostluk ismine karşımızda kişinin özel hayatına girmeden, onun muhtaçlıkları noktasında kendi yapabileceklerimizi maddi manevi olarak açık ve net bir halde tabir ederek davranışlarımızı ortaya koymak değerlidir. ‘Senin için yapabileceğim bir şey var mı? Bu bahiste sana nasıl yardımcı olabilirim?’ soruları çok kıymetlidir. Biz genelde dostluk kavramını yanlış anlayabiliyoruz. ‘Senin için her şeyi yaparım, senin her gereksinimini karşılarım.’ Hiçbirimiz tüm güce sahip değiliz, elimizde sihirli değnekler de yok. Her birimizin kendine ilişkin gerçekleri var, bu gerçeklerin farkında olarak bağlarımızı düzenlemek ve davranışlarımızı ortaya koymak durumundayız.” diye konuştu.
Dostluk ve arkadaşlık münasebeti farklı
“Kişiler, farklı bakış açıları, kıymet yargıları, hassasiyetleri olan bireylerle arkadaşlık kurabilirler.” diyen Turan, “Bununla birlikte dostluk bağlarında benzeri hislere, fikir yapılarına, ömür maksadına ve manasına sahip olmak, kıymet yargıları ve hassasiyetlerinin emsal olması epeyce değerli bir yere sahiptir. Dostluk bağında kişi, kendiyle ilgili özel paylaşımlarda bulunabilmekte ve sıkıntılarının tahlili ismine yardım talebinde bulunabilmekte iken, arkadaşlık ilgisinde sonlar daha barizdir.” dedi.
Kişi, kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça daha sağlıklı münasebetler kurabilir
‘Dostunu düşmanını bileceksin’ atasözünün gerçek hayatta uygulanabilir olup olmadığını da pahalandıran Turan, “Dost ya da düşman kavramlarından çok bu kelamı günlük hayatta şu halde davranışlarımıza yansıtabiliriz. Kişi hayat olayları içerisinde kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça münasebet içindeki sonlarını da belirlemekte ve daha sağlıklı bağlantılar kurabilmektedir. Bu noktadan hareketle kişi kendisine hürmet duyulduğunu, kendisinin his, niyet, bedel ve hassasiyetlerine değer verildiğini hissettiği, motivasyonunu yükselten bağlantılara ve şahıslara daha fazla emek verirken, söz ettiğimiz özelliklere sahip olmayan bağlar ve şahıslardan uzak durabilir.” açıklamasını yaptı.
Sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulmalı
Artan dijitalleşmenin dostluğun ve mutluluğun seyrine tesirleri konusunda, günlük yaşamımızda dijital ortamdan uzak kalmamızın mümkün görülmediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu ortamda bireyler kendilerini olduklarından farklı ve kendi gerçeklerinden uzak bir halde gösterebilmektedirler. Karşımızdaki kişiyi hakikat tanıyabilmek ve kendimizi koruyabilmek ismine dijital ortamda epey dikkatli ve ihtimamlı hareket etmek durumundayız. Bilhassa sanal ortamda yeni tanıştığımız bireylere karşı daha sonlu hareket etmemiz, kendimizle ilgili özel bilgileri ve görselleri paylaşmamamız epey kıymet arz etmektedir.” dedi.
Dijitalleşen dünyada dostluk bağının daha da değer kazandığını vurgulayan Turan kelamlarını şöyle tamamladı:
“Mış üzere hayatlardan çok sahiden hislerimizi hissedebilecek, gereksinimimiz olduğunda yanımızda olacağını bildiğimiz şahıslarla alaka kurmaya itina göstermeli ve emeğimizi bu tarafta ortaya koymalıyız. Genel olarak bağlarımızda yanılgılarımız olabilir ve bu çok olağan bir durumdur. Bununla birlikte bağlantılardaki yanlışlarımızı fark edip, karşımızdaki şahısla bunları açık ve net bir biçimde konuşabilmek ve uzlaşmacı bir halde ortak nokta da buluşabilmek hem arkadaşlık hem de dostluk münasebetlerimizin daha sağlıklı bir biçimde devam edebilmesine kıymetli katkılarda bulunacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
