Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Biyoteknoloji Anabilim Kolu öğretim üyesi Doç. Dr. Hasan Akbaba’nın yürütücülüğünü üstlendiği “Meme Kanserine Karşı Bağışıklık Sistemi Tarafından Tanınabilen Yapay Kanser Hücresi ile İmmün Stimülasyonunun Sağlanması, Terapötik ve Kanser Aşısı Potansiyelinin Araştırılması” başlıklı proje, TÜBİTAK 1001 – Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı kapsamında desteklenmeye uygun bulundu. Proje kapsamında çağın hastalığı olan kanserin tedavisine yönelik olarak bağışıklık sisteminin stimülasyonunu sağlayan yapay kanser hücreleri geliştirilecek.
Proje grubunu tebrik eden Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Üniversitemizde oluşturduğumuz sürdürülebilir bilim iklimi çerçevesinde üretken akademisyenlerimiz tarafından hazırlanan projeler, TÜBİTAK nezdinde desteklenmeye devam ediyor. Eczacılık Fakültesi öğretim üyemiz Doç. Dr. Hasan Akbaba ve grubunun gerçekleştirdiği proje ile kanserin tedavisine yönelik yapay kanser hücreleri geliştirilecek. Ayrıyeten göğüs kanserine karşı esirgeyici bir aşı geliştirilesi de hedefleniyor. Hocamızı ve takımını çalışmalarından dolayı tebrik ediyorum” dedi.
“Yapay kanser hücreleri ile bağışıklık desteklenecek” Proje kapsamında kanserin tedavisine yönelik olarak bağışıklık sisteminin stimülasyonunu sağlayan yapay kanser hücreleri geliştirileceğini söz eden Doç. Dr. Hasan Akbaba, “Bağışıklık sisteminin heterojen stimülasyonu ve immünolojik sinapstaki etkileşimi artırmak üzere kanserli hücrelerin genetik modifikasyon ile tanınabilirliğinin artırılması, hasebiyle bağışıklık sistemine karşı hassaslığının artırılması amaçlanmıştır. Bu temelde ortaya koyduğumuz hipotez; T hücreleri yerine kanser hücrelerinde gerçekleştirilecek genetik modifikasyonlar ile kanser hücrelerinin bağışık sistemden kaçış sistemlerinin ortadan kaldırılması ve antijen sunumunun stimülasyonu ile kanser hücrelerinin kamuflajının önlenmesidir. Organizmadaki anti-tümör T hücre aktivitesi artırılarak tümör immunosurveillance kapsamında bağışıklık sistem lehine istikrar sağlanabilecektir. Bu emelle proje teklifimizde antijen sunumunun dentritik hücre membranı aracılığıyla ve gen ekspresyonu ile stimüle edildiği ve immün kaçıştan sorumlu genlerin nakavt edildiği yapay kanser hücreleri formüle edilerek bağışıklık sisteminin şuurlu olarak yönlendirilmesi, bir manada ‘eğitilmesi’ ile bağışıklık sisteminin desteklenmesi planlanmaktadır. Geliştirilen yapay kanser hücresinin in vitro ve in vivo T hücresi aktivitesi tahlil edilecek, göğüs kanseri fare ortotopik modelinde hem terapötik hem de kanser aşısı potansiyelinin kıymetlendirilmesi gerçekleştirilecektir” dedi. Projenin gelişim sürecini anlatan Doç. Dr. Akbaba, “Bu proje, lisansüstü eğitimim sırasında edindiğim nanotaşıyıcı sistemler ve Harvard Medical School Immunoloji Kısmında doktora sonrası araştırmacı olduğum periyotta edindiğim altyapı birleştirilerek tasarlanmıştır. Proje teklifimiz bir evvelki yürütücülüğünü gerçekleştirdiğim ve geçtiğimiz şubat ayında tamamladığımız TÜBİTAK 1001 projesinin devamı niteliğinde olup proje takımımızın sonuncu maksadı göğüs kanserine karşı gözetici ve terapötik bir aşının geliştirilmesidir” diye konuştu.
Multidisipliner araştırma grubu Doç. Dr. Hasan Akbaba’nın yürütücü olduğu proje grubunda; Ege Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Biyoteknoloji Anabilim Kolu öğretim üyesi Prof. Dr. Ayşe Gülten Kantarcı ve Ege Üniversitesi Aşı Geliştirme Uygulama ve Araştırma Merkezi İdare Konseyi Lider Yardımcısı Prof. Dr. Mert Döşkaya danışmanlık vazifesini üstlenirken, Dr. Öğr. Üyesi Muhammet Karakavuk araştırmacı olarak yer alıyor. Projenin kurum dışı paydaşları ise İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Biyoteknoloji Anabilim Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. Gülşah Erel Akbaba ve İzmir Biyotıp ve Genom Merkezinden Doç. Dr. Şerif Şentürk.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
