Geleceğe dair meslek, aile, sıhhat, maddi hususlar üzere çeşitli alanlardaki sorumluluklar, maksatlar ve beklentiler, bazen büyüklüğü bazen de meçhullüğü nedeniyle başa çıkması güç bir hale gelebiliyor. Bireylerin gelecek hakkındaki belirsizlikler ve mümkün olumsuz niyetler nedeniyle telaş ve gerilim yaşaması, gelecek derdini da beraberinde getiriyor. Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, gelecek tasasını beraberinde getiren faktörleri ve bu durumla başa çıkmak için yapılması gerekenler hakkında bilgiler verdi.
İnsanların bağlantılar, iş hayatı yahut iktisat üzere hayatın farklı alanlarında neler olacağını merak etmesi hayli olağan. Bireyin gelecekle ilgili hayatına nasıl devam edeceğini iddia edememesi ve üzerinde denetim sahibi olmadığını düşünmesiyle meydana çıkan ağır kaygıya, gelecek tasası deniyor. Gelecekteki olaylar hakkında günler, hatta aylar öncesinden düşünmek bile tasa düzeyini arttırabiliyor.
Kaygı ve çeşitleri hakkında açıklamalarda bulunan Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, gelecek tasasının birden fazla nedenden ötürü hissedilebileceği üzere tek bir sebep yüzünden de olabileceğini belirterek, sorunun tahlili için teklifler paylaştılar.
GELECEK TASASI ‘YAYGIN KORKU BOZUKLUĞU’NA EŞLİK EDİYOR
Kaygının alt tipleri olduğunu ve bireylerin birçok mevzuda telaş duyabileceğini söz eden Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, korkunun geleceğe yönelik olmasının yanı sıra gelecek hakkında daima korku duymanın da bambaşka bir telaş çeşidi olduğunu söylediler. Gelecek telaşının ekseriyetle “Yaygın Dert Bozukluğu” üzere var olan bir anksiyete meselesine eşlik ettiğinin altını çizen klinik psikologlar, gelecek korkusunun hangi durumlarda yaşandığı ile ilgili şunları anlattılar:
- Belirsizlik: İnsanlar da, tüm canlılar üzere kendini inançta hissetmek ister. Kişinin bugünkü ya da gelecekteki durumuna dair bir belirsizlik olması, muhtaçlıklarının karşılanıp karşılanmayacağına yönelik bir dert olarak ortaya çıkarabilir.
- Değişim ve Dönüşümün Suratı: Dünyanın daima gelişmesi ve değişmesi ile birlikte günümüzde birçok farklı faktör, gelecek telaşını besliyor. Bu değişim ve gelişime ahenk sağlamaya çalışmak, muhtaçlıkları karşılamak tasa düzeyinin artmasını etkiliyor.
- Yaşa bağlı olarak çözülmesi gereken krizler: Dünyaca ünlü bilim insanı Erik Erikson’a nazaran, gelişim ömür uzunluğu devam eder ve ömrün her devrinde çözülmesi gereken krizler bulunur.
- Ergenlik ve Yetişkinlik Devri: Ergenlikte yaşanan kimlik karmaşası; cinsel, toplumsal ve mesleksel kimlik inşa etme, birinci yetişkinlik devrinde romantik bağlantılar, bağ kurma omurdaki değerli kriz periyotlarını oluşturuyor. Yetişkinlik devrinde ise bireyler ömürlerinin sorumluğunu ellerine alıyor ve toplumda kendilerine bir yer ediniyor. Bunun için de gelecek jenerasyonu oluşturmak ve onlara rehberlik edebilmek için üretken olmaya çalışıyorlar. Bu da kişi üzerinde farkında olunmasa da bir gerilim ve tasa meydana getirebiliyor.
- Krizlerin çözülmesi: Bu geçiş devirlerinin hepsi birer kriz olmakla birlikte huzurlu bir formda hayata devam edebilmek için bu sıkıntıların çözülmesi ve nasıl çözüldüğü ehemmiyet taşıyor. Finans ve eğitimle ilgili sıkıntılar, günlük hayatı etkileyen politik sıkıntılar, çocuk yaştan itibaren gayret gerektiren durumlar; şahısların kimlik inşa etme sürecinde, yakın romantik bağların kurulmasında ve üretken olma üzere hünerlerin gelişmesinde kıymetli risk faktörleri olabiliyor. Risk faktörleriyle çaba etme konusunda baş etme kaynaklarının hudutlu olması ve bu faktörlerin bireyin kendi uğraşıyla düzeltilemez halde olması da gelecek telaşının artmasında epeyce tesirli.
- Kritik Devirlerde Karşılaşılan Meseleler: Sosyal statü, ekonomik durum, eğitim ve üretken olmak üzere bireyin omurundaki kıymetli ögeleri baltalayan durumlar, tasa düzeyinin artması için kâfi.
GELECEK KORKUSUNU YENMEK İÇİN 5 ÖNERİ
Hayatın denetim edilemeyen taraflarının bireyler üzerinde geleceğe yönelik telaş uyandırdığını ve ferdî olarak dertle baş etmek için kullanılan davranış hallerinin bu duruma uyarlanmasında yarar olduğunu söyleyen Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, gelecek tasasının üstesinden gelmek için çok yararlı tekliflerde bulundular:
- Keyif veren aktivitelere yönelin: Bireylerin, günlük hayatlarındaki sıkıntılarından uzaklaşmaları için sevdikleriyle vakit geçirmeleri, kitap okumaları, müzik dinlemeleri, antrenman yapmaları kişiyi olumlu olarak tesirler.
- Benzer tasaları olan beşerlerle paylaşımda bulunun: Ortak tasası olan insanların birbirleriyle bağlantı kurması kimi vakit korkuyu beslese de bireyler kendilerini anlayan beşerlerle bağlantı kurduklarında rahatlayabilirler. Emsal tasaları olan bireylerle bağlantıda olmak, olumsuz hislerin içinde kaybolmadan olumlu olasılıkları da düşünmek ve karşılıklı dayanak olmak rahatlatır.
- Olumsuz senaryoları fark edin ve riskleri değerlendirin: Gelecekteki bir durumdan fazla o duruma dair olumsuz beklentiler, olayın olduğundan daha makus görünmesine ve korku düzeyinin artmasına neden olur. Sonu daima berbat biten senaryolar düşünüldüğünü fark etmek, o senaryo üzerine daha fazla düşünüp gerçek olan oymuş üzere yaşamak yerine gerçekte neler olduğu değerlendirilmeli. Somut işaretlere odaklanmalı ve bunların ne manaya gelebileceği gerçekçi bir gözle ele almalı.
- Olumlu ayrıntılara odaklanın: Bugünü değerlendirebilmek için var olan şartları konuşmak, içinde bulunulan yahut şahit olunan olumsuz deneyimlere odaklanmak kaçınılmaz üzere görünebilir. Lakin kişi tüm vaktini ve gücünü buna odaklanmak için harcamamalı, kendisini keyifli edecek ayrıntılara odaklanarak o hususlara vakit ayırmalı. Şimdi yaşanmadığı ve ihtimallerle dolu olduğu için geleceğe olumlu bir pencereden bakmaya ihtimam gösterilmeli.
- Profesyonel dayanak almayı değerlendirin: Gelecek tasası, kişinin gündelik hayatını olağan biçimiyle devam ettirmesine mani oluyor ve bireyi gündelik işlerinizi yapamayacak bir duruma getiriyorsa bu mevzuda uzmanlardan yardım almak ve gelecek tasasını yönetmek için yeni baş etme düzenekleri inşa etmek yararlı olacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
