Tatil döneminin başlamasıyla birlikte güneşle olan temasın daha çok arttığı şu günlerde bedenimizi güneşin ziyanlı tesirlerinden korumak daha da ehemmiyet kazandı. Suçsuz görünen güneş yanıklarının aslında epey kıymet taşıdığına işaret eden Deri Hastalıkları Uzm. Dr. Öğr. Ü. Hasret Akın, yarattığı ağrı, kızarıklık üzere şikayetlerin çok ötesinde kalıcı hasar bırakabileceğine dikkat çekti. Dr. Öğr. Ü. Akın, cilt yaşlanmasını hızlandırdığı üzere bazal hücreli karsinom, skuamöz hücreli karsinom melanom olaylarının birçoklarında güneş yanıklarının değerli bir risk faktörünü oluşturduğuna dikkat çekti.
Özellikle son yıllarda, ozon katmanındaki incelme, bronz tenin moda haline gelmesi, solaryum üzere yapay ışık kaynaklarının kullanımının artmasının da güneş yanıklarındaki artışta tesirli olduğuna dikkat çeken Deri Hastalıkları uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Hasret Akın, yanıkların oluşmasındaki en değerli risk kümelerinin başında da güneş hami kullanmadan cildi güneş ışığından yahut solaryum üzere yapay kaynaklardan gelen UV ışığına maruz bırakanların geldiğini söyledi.
Güneşin UV ışınlarına çok maruziyet, güneş yanığı, erken cilt yaşlanması hatta cilt kanserine varan sonuçlar doğurabileceğini anlatan Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Deri Hastalıkları uzmanı Dr. Öğr. Ü. Hasret Akın, “Cilt kanseri için her ne kadar çevresel faktörler ve kalıtım üzere etkenler kelam konusu olsa da korunmasız güneşe maruziyet de değerli bir etkeni oluşturmaktadır” diye konuştu.
“GÜNEŞ YANIĞI RİSKİNİ BELİRLEMEK İÇİN GÖLGE KURALINI KULLANIN”
Güneş yanığı riski açısından, güneşin ne kadar güçlü geldiğinin göstergesinin UV indeksi olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Ü. Hasret Akın, bu paha ne kadar yüksek olursu yanık riskinin de o derece artacağını söyledi. Bununla birlikte pahanın artmasıyla birlikte yanığın oluşması için gereken müddetin de kısaldığını hatırlatan Dr. Öğr. Ü. Akın gerçek vakti bulmak için kullanılabilecek gölge kuralıyla ilgili şunları anlattı: “Gölgenize baktığınızda uzunluğunuzdan kısa olması güneşin UV ışınlarının güçlü olduğunu ve kesinlikle korunmak gerektiğini gösterir. Bu nedenle kesinlikle UV indeksi incelenmelidir. Ayrıyeten UV ışınlarının yüksek irtifalarda daha güçlü olduğu da unutulmamalı. Münasebetiyle dağcılık, kayak üzere sporlarla ilgilenen şahısların de çarçabuk yanabileceği unutulmamalı. Zira UV ışınlarının %85’e kadarı kardan, %15’i kumdan ve %10’u sudan geri yansır.”
“ŞİDDETLİ YANIKLARDA VAKİT KAYBETMEDEN TIBBİ YARDIM ALINMALI”
Güneş yanıklarının düzgünleşme sürecinde derecesi, diyabet üzere yara uygunlaşmasını geciktirici hastalıkların varlığı ya da yanığa yapılan gerçek ya da yanlış müdahalelerin tesirli olduğunu söyleyen Dr. Öğr. Ü. Hasret Akın, “Aynı biçimde düzgünleşme mühleti de yanma şiddetiyle hakikat orantılıdır. Zira şiddetli yanıklarla bedenin hasar görmüş deri katmanını değiştirmesi vakit alacaktır. Bu nedenle hafif güneş yanıklarında 3-5 gün içinde şikayetler azalmaya başlarken daha şiddetli yanıklarda düzgünleşme birkaç haftayı bulabilir. Düzgünleşme sürecinde kişinin yaşı ve genel sıhhat durumu üzere faktörler de tesirlidir. Bu nedenle hafif derecedeki yanıkların kendi kendine güzelleşmesi beklenebilir lakin daha şiddetli yanıklarda kesinlikle tıbbi yardım alınmalıdır.”
Dr. Öğr. Ü. Hasret Akın, güneş yanıklarında birinci etapta yapılabilecekler konusunda ise şu bilgileri verdi: “İyileşme sürecinde kesinlikle güneşten korunmalı. Yanık olan bölgeler uygun kıyafetlerle kapatılmalı. Hem yaranın güzelleşmesi hem de mümkün enfeksiyonlardan korunmak için oluşan kabarıklar katiyetle patlatılmamalı. Bunun yanında ağrıyı azaltmak için ılık duş alınabilir. Sonrasında da aloe vera içerikli nemlendiriciler kullanarak derinin nemi korunmalı. Su kaybını önlemek için de ekstra su tüketmeye dikkat edilmeli.”
“GÜNEŞ YANIĞI VARSA HAVUZA GİRMEYİN”
Güneş yanığı olan bireylerin hiçbir formda havuza girmemeleri ve kabarcıkları patlatmamaları gerektiğine dikkat çeken Dr. Öğr. Ü. Hasret Akın, “Havuz suyunda yer alan klor cilde ziyan verecektir. Kabarcıklar içinde su ve sabunla temizlenip antibiyotikle krem sürülmesi ve korumak gayesiyle da bandajla kapatılması gerekir.” diye konuştu.
BU TEDBİRLERİ ALMADAN GÜNEŞE ÇIKMAYIN
Güneş yanıkları için en kıymetli noktanın ise gerekli korunmanın evvelce sağlanması olduğunu söyleyen Yeditepe Üniversitesi Kozyatağı Hastanesi Deri Hastalıkları uzmanı Dr. Öğr. Ü. Hasret Akın, alınabilecek tedbirler konusunda şu bilgileri verdi:
“Alınabilecek tedbirlerin başında riskli saatlerde güneşe çıkılmaması geliyor. Bu nedenle zarurî olmadıkça, UV ışınlarının en güçlü geldiği 10:00-16:00 tarihleri ortasında güneşe çıkılmamalı. Ayrıyeten yalnızca güneş altında değil, dışarıya çıkıldığında gölgede bile olunsa kesinlikle kollayıcı kullanılmalıdır. Şayet açık havada bulunması gerekiyorsa da dışarı çıkmadan yarım saat evvel suya güçlü kollayıcı krem kullanılmalı. Güneşe çıkılacaksa sıkı dokulu kumaşlardan yapılan uzun kollu gömlekler, plaj kıyafetleri ve uzun pantolon, etekler tercih edilmeli. Kıyafetlerdeki renk tercihleri de açık renkler olmalı.
Şapka tekrar kesinlikle kullanılması gereken aksesuarlardan biri olmalı. Şapka; yüzü, kulakları ve boynun gerisini gölgelemeli. Koyu renkli ve hasır şapkalar ve UV muhafazalı güneş gözlükleri tercih edilmeli.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
