Herkesin toksik şahıslar ve alakalarla karşılaşabileceğini belirten uzmanlar, bu şahısların yakın etrafımızda de olabileceğini söylüyor. Bağlarda çaresizlik, öfke, suçluluk, daima açıklama yapma gereği hissetmek üzere hislere dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu hisleri sık yaşıyorsanız bu bağın toksik olduğunu söyleyebiliriz.” diyor. Toksik bireylerin özür dileme eğiliminde olmadığını vurgulayan Bhais, toksik bireylerin olumsuz hislerini karşısındakine atarak onları da aşağı çektiğinin ve bu bireylerde ekseriyetle kişilik bozukluğu sorunu olduğunun altını çiziyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, toksik bireylerin ve toksik münasebetlerin özelliklerine dair açıklamalarda bulundu.
Toksik kişiyi ya da ilgiyi vakitle tanırız
Hepimizin hayatında vakit zaman toksik beşerler, toksik alakalar olabilir diyerek kelamlarına başlayan Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu kişi akrabalardan, aileden biri, arkadaş, sevgili yahut eş olabilir. Kısa vadeli hayatımıza girebilir ya da uzun periyodik hayatımızda kalabilir. Biz bu şahısları süreç içinde bize hissettirdikleri ya da ilginin formuyla tanıyoruz.” sözlerini kullandı.
Sık yaşadığınız olumsuz hisler alakanın toksik olduğunu gösterir
‘Toksik’ kavramının ‘zehirli’ demek olduğunu hatırlatan Bhais, “Yani bizi zehirleyen, bizi aşağı çeken. Biz toplumsal ilgilerimizi neden kurarız? Daha yeterli daha keyifli, daha başarılı olabilmek, bize yürek vermesi, dayanak olması için. Lakin bu şahıslar tam karşıtını yapar. Biz bu bireyleri nasıl tanıyoruz? Öncelikle bizim bağlantılarımızda hissettiğimiz hislerden bunu çıkartıyoruz. Şayet kimi beşerlerle bağlantınızda çaresizlik, öfke, suçluluk üzere, daima açıklama yapma gereği hissetmek üzere kimi hisleri sık yaşadığınızı düşünüyorsanız, bu bağlantının aslında toksik bir bağ olduğunu söyleyebiliriz. Karşı tarafın bizi bir halde manipüle ettiğini, değiştirmeye, denetim etmeye, muhakkak taraflara çekmeye çalıştığını düşünebiliriz. Yaşadığımız bu hislerden anlayabiliriz.” diyerek toksik bağlantıyı açıkladı.
Haklı olsanız bile suçluluk hissi yaşamanıza neden olurlar
Sağlıklı bağlarda de tarafların birbirlerine yanlış davranışlarda bulunabileceğine, kusurlar yapılabileceğine ve kırıcı olunabileceğine değinen Bhais, “Sonrasında özür bekleriz. Lakin bu şahıslarda geri vites yoktur, yani geri adım atma durumu yoktur. Bu şahıslar yanlış bir şey yaptıklarını düşündüklerinde ya da siz bunu düşünüyor olsanız bile asla özür dilemezler. Hatta şöyle olur, dersiniz ki, ‘bu durumda yüzde yüz ben haklıyım, bu bahiste da bir şey diyemez artık’. O konuşma o denli farklı yerlere masraf, o denli gündemler açılır ki sonrasında siz kendinizi suçluluk hissiyle bulursunuz. Aslında baktığınızda burada da bir manipülasyon var.” dedi.
Özür dilememek gereksinimlerine güzel geliyor
“Özür dileyememenin birçok sebebi olabilir.” diyen Bhais bu bireylerde sebebin özgüvenle bağlantılı bir sorun olduğuna dikkat çekti. Bhais, “Kendisine bir yıkım üzere gelebilir. Bu bireyler için özür dilemek, ‘ben yanlışım, ben kusurluyum, bana olan hürmet kaybolacak, bu yüzden asla geri adım atmamalıyım, sonuna kadar gitmeliyim’ demek. Alışılmış ki bunların da çocukluk öğrenmeleri ve aile yaşantılarından geldiğini biliyoruz. Bu şahıslar durduk yere bu türlü olmuyorlar. Lakin bir halde onların gereksinimlerine özür dilememek yeterli geliyor. Ancak karşıdaki insanın muhtaçlığına güzel gelmiyor.” açıklamasında bulundu.
Olumsuz hisleri size de geçer
Bu şahısların, alakalarda daha fazla sorun yaşayan, ziyan görebileceğini, yalnız olduğunu, kimseye güvenmemesi gerektiğini düşünen bireyler olabileceğini kaydeden Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bu bireylerin de hayata bakışıyla baş etme teknikleri aslında bu münasebet stili. Yaşadıklarının sonucunda şahıslar bu türlü bir yol geliştiriyor. Özür dilememek, karşı tarafa birtakım hisler hissetmek üzere. Zira vaktinde kendisi de bunu hissetmiş. Olumsuz his aynası diyorum ben buna. Kişi hissettiği hisleri aslında karşı tarafa aktarıyor.” dedi.
Bu bireylerde çok önemli bir memnuniyetsizlik beklendiğini söyleyerek kelamlarına devam eden Bhais, “Sürekli mutlu olmama durumu vardır. Tenkit vardır, daima bir şeylere sinirlenirler, kızarlar, rahatsız olurlar, alınganlık gösterirler. Bir kafeye gidersiniz garsonla tartışırlar, sinemaya gideceksinizdir sinemanın yeri ile ilgili şikayet ederler. Siz de bir mühlet sonra o hisleri satın alırsınız, bir müddet sonra sizde onun yanındayken bu hisleri sık hissettiğinizi daha eleştirel, daha alıngan olduğunuzu fark edersiniz. Aslında sizi de o hislerle aşağıya çekmeye çalışırlar.” formunda konuştu.
Toksik bireyler için ‘kötü kalpliler’ diyemeyiz
Bu bireylere ‘kötü insanlar’ denilemeyeceğinin altını çizen Bhais, “‘Bu kişi makûs kalpli ve bana bunu yapmaya çalışıyor’ diyemeyiz. Yalnızca hayatta öğrendikleriyle, aldıkları topladıkları bilgilerle bu türlü baş edebildikleri için kişi bunu yansıtıyor. Mesela, birebir şeyleri onlara yapmaya başlarsanız bunu olağan karşılarlar. Onlar esasen alakanın tabiatının bu olduğunu düşünüyor. O yüzden de siz ona birebir formda davrandığınızda o kendini gerçekleştiren kehanet üzere düşünüyor. ‘Böyle olacağı muhakkaktı, aslında bu türlü olmasını bekliyordum’ diye düşünürler.” kelamlarıyla açıkladı.
Toksik kişiliğin farkına varılması çok zor
Bu durumun farkında varılmasının çok sıkıntı olduğunu söyleyen Uzman Klinik Psikolog Dr. Aslı Başabak Bhais, “Bireyler lakin, hayatlarında kıymet verdiği şahıslarla sorun yaşadığında, ilgilerinde ya da hayatı yaşama biçiminde sorun olduğunu fark ettiklerinde terapiye başvuruyor. Diyor ki, ‘ben memnun değilim, ben hayatımdan mutlu değilim, yani ortada bir şey yok lakin ben mutlu değilim.’ Ya da ‘Ben herkesle tartışıyorum, herkesle arbede ediyorum. Herkes benden uzaklaşıyor, yalnız hissediyorum.’ Lakin bu şikayetlerle, dolaylı yollardan fark ederek geliyorlar.” açıklamasında bulundu.
Davranışları çoklukla kişilik bozukluğu kaynaklı
Toksik insanların davranışlarının altında yatan nedenin aslında bir hastalık olduğunu lisana getiren Bhais, “Altta yatan neden, dert, depresif bir durum, kişilik bozuklukları olabilir. Çoklukla kişilik bozuklukları daha sık gördüğümüz bir neden oluyor. Bu nedenle düzgün insan yahut makûs insan olarak değerlendirmemek, bunun bir hastalık olduğunu bilmek gerekiyor.” ikazında bulundu.
Sağlıklı bir ilgide aldığınız kadar verebiliyor olmak önemli
Memnuniyetsiz, depresif yahut dertli herkese toksik denilemeyeceğine dikkat çeken Bhais kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bir bağlantının başından sonuna siz bu durumları hissediyorsanız o toksik bir kişidir. Ancak bazen arkadaşlarımızın dosta gereksinimi vardır, bir şeyleri anlatmaya gereksinimi vardır. Birtakım insanların çok keyifli olmadığı için sessiz kalmaya muhtaçlığı vardır. Bu periyotları de arkadaşlarla birlikte geçirmek gerekebilir. Sağlıklı bir bağda aldığınız kadar verebiliyor olmak değerlidir. Ben şayet bedelli hissetmek ya da itimat hissi verebiliyorsam, o da bana sevgi ve şefkati verebiliyor mu? Benim gereksinimim olanı alıp ben ona muhtaçlığı olanı verebiliyor muyum? Bir taraf daha fazla veriyorsa, bir taraf daima daha fazla alıyorsa o vakit orada istikrarsız ve sağlıklı olmayan bir ilgi vardır.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
