Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu sivrisinek artışı ve Büyükşehir’in çalışmalarını kıymetlendirdi:
İklim krizi sivrisinek popülasyonunu artırdı
-İzmir Büyükşehir Belediyesi, 30 grupla tüm ilçelerde sivrisinekle uğraş için ilaçlama çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Türkiye genelinde ve bilhassa kıyı kısımlarda sivrisinek artışını pahalandıran Zirai Çaba İlaçları Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu, global iklim krizine işaret etti.
-Büyükşehir’in larva devrinde yaptığı uğraş çalışmalarının gerçek ve faal bir sistem olduğunu söyleyen Durmuşoğlu, ağır popülasyon kelam konusu olduğunda bunu kırmak için ergin sivrisinek ve karasinek (uçkun) uğraşının de kıymetli olduğunu söyledi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, global iklim krizi nedeniyle mevsim değişikliklerinin ortaya çıkardığı farklı sivrisinek cinslerine karşı ağır bir gayret veriyor. Kentin dört bir yanında 30 farklı takımla ilaçlama çalışmalarını sürdüren Büyükşehir Belediyesi, bayram tatili ve hafta sonu da mola vermedi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Müdafaa Kısmı’ndan emekli Zirai Gayret İlaçları Üreticileri Derneği (ZİMİD) Genel Sekreteri Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu, hem yapılan uğraş çalışmalarını hem de artan sivrisinek çeşitliliği ile popülasyonunu kıymetlendirdi.
“Aşırı yağışlar sivrisineklerin yeni ömür alanlarını artırdı”
Küresel iklim krizinin kurak yerlerin çok daha kurak, yağışlı yerlerin ise çok daha yağışlı olmasına neden olduğunu söyleyen Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu, bu durumun bilhassa İzmir üzere kıyı yerlerde yağışlar hasebiyle böcek ve sivrisinek popülasyonunu artırdığına dikkat çekti. Durmuşoğlu, “Örneğin bu yıl İzmir’de Mayıs ve Haziran aylarında ortalamanın yaklaşık beş katı daha fazla yağış aldık. Alışılmış ki bu yağışlar bölgedeki böcek popülasyonunu ve münasebetiyle su birikintilerinde hayatının büyük kısmını geçiren sivrisinek üzere canlıları da etkiledi. Mayıs ve Haziran aylarındaki çok yağışlar, sivrisineklerin yeni hayat alanlarını artırdı, buna bağlı olarak da olağandan çok daha fazla bir popülasyon oluşturdu” dedi.
Sık görülmeyen tipleri de etkiledi
Bu durumun çok sık görülmeyen kimi cinslerin de artmasına neden olduğunu söyleyen Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu, “Culex pipiens üzere dünyanın her tarafında gördüğümüz sivrisinek çeşidi yanında, günümüzde Aedes albopictus üzere bir sivrisinek tipi de ülke genelinde yayılmaya başladı. Bilhassa kıyı kısımlarda son 3-5 yıldır bilinen bu tıp, son yıllarda popülasyonunu daha da artırdı. Bunların yalnızca bilimsel isimlerindeki farklılığa değil, davranışlarının ve faaliyetlerinin öbür yaygın çeşitlerden farklılığına da dikkat etmek gerekiyor. Örneğin Culex cinsine ilişkin tiplerin genelinde akşamüzeri, hava kararması ile başlayan, ergin dişilerin insanları sokan, kanlarını emerek gösterdiği davranışı, Aedes cinsine bağlı çeşidin gündüz faaliyette olması ve gündüz de insanlardan kan emmeleri ile ayırt etmek mümkün. Kimi sivrisinekler pak su kaynaklarını tercih eder. Kimileri ise kirli yahut pak tüm su alanlarında görülebilirler” diye konuştu.
Mücadele yolları farklı
Türlerin yalnızca isim olarak değil, davranış olarak da birbirlerinden farklı olduğuna değinen, o nedenle gayret prosedürlerinin farklı olduğunu söyleyen Enver Durmuşoğlu, “Temmuz ayına giriyoruz lakin hala kimi kanallarda su birikintileri var. Belediye takımları çalışıyor. Olağanda Mayıs sonunda kuruyan kimi yağmur kanalları, bu yıl Haziran sonunda bile su barındırıyor. O nedenle burada üreme alanlarının devam ettiğini görüyoruz” dedi.
“Yoğun popülasyon oluşturmaları kelam konusu”
Türkiye genelinde ve daha çok kıyı bölümlerinde görülen cins çeşitliliği ve popülasyonunun arttığını söyleyen Enver Durmuşoğlu “Tür çeşitliliğinden kastım şu; örneğin sivrisineğe çok benzeyen lakin sivrisineklerde olduğu üzere kan emme davranışı olmayan Chronomid çeşitleri var. Bunların popülasyonu da çok ağır olduğunda kıyıda rahat oturamadığımız akşamlar oluyor. Yani hem sivrisineklerin hem de Chronomidlerin ağır popülasyon oluşturmaları kelam konusu” dedi.
Türkiye’de 60 sivrisinek tipi bulunuyor
Türkiye’de yaklaşık 60 sivrisinek cinsinin bulunduğunu belirten Enver Durmuşoğlu kelamlarına şöyle devam etti: “İzmir’de de Aedes albopictus tipinin bu yıla mahsus önemli artış gösterdiğini lisana getiren Enver Durmuşoğlu, “Üç yıl kadar evvel Karadeniz kıyılarında yayılmaya başlayan cinsin bu bölgede de artık önemli sıkıntılar yaratmaya başladığını görüyoruz. Farklı cinslerin habitat ve davranış farklılıkları yanında taşıdıkları hastalıklar da değişiyor. Aslında vektörlerle 150’nin üzerinde taşınan hastalık var. Bunlar ortasında kitlesel ölümlere neden olan hastalıklar var. Bunlardan hangisi şu periyotta daha yaygın, bu başka bir uzmanlık alanı. Lakin bu durum o hastalıkları taşıyan insanların yaşadığı ve ziyaret ettiği yerlerle de alakalı. Sivrisineklerin en çok bulaştırdığı hastalıklar Batı Nil Humması, chikungunya, deng humması, zikavirüs ve sıtmadır.”
Larva gayreti önemli
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin sivrisinekle çaba çalışmalarını pahalandıran Durmuşoğlu, “Görevim gereği pek çok vilayette sivrisinekle çaba çalışmalarını görme ve dinleme bahtım oldu. Pek çok bölgede biyosidal eser uygulayıcılarının eğitim çalışmalarına katıldım. İzmir de bu kentlerden biri. Temelde belediye takımları, larva ile gayret ederek yanlışsız bir prosedür uyguluyor. Temel ve birinci maksat sivrisinek larvalarıdır, zira larvalar yalnızca su kaynaklarında olur ve varlıkları gözle çarçabuk belirlenebilir. Ergin sivrisinekler ise her tarafa yayılıyor. Su kaynaklarında larvalara karşı yapılan uygulamaların sonuçlarını da görmek mümkün. Vatandaşlarımız erginlere karşı yapılan uygulamaları görür lakin maalesef bunu pek göremez” dedi.
“Belediyenin çaba metotları etkili”
Belediye takımlarının larvalarla önemli biçimde uğraş ettiğini lisana getiren Durmuşoğlu, şunları söyledi: “Pek çok belediye de bu formda gayret ediyor. Lakin bu yıl olduğu üzere İzmir özelinde Mayıs ve Haziran aylarında çok yağışların su kaynaklarını çeşitlendirmesi, o kaynakların bulunduğu yerdeki çeşitlerin çeşitlenmesiyle birlikte takımlar alışılan üreme noktalarının dışında üreme noktaları ile karşılaştı. Bu yalnızca İzmir’de değil, öteki kentlerle de yaşandı. Ağır popülasyon kelam konusu olduğunda vatandaşı rahatlatmak için ergin sivrisinek ve karasinek (uçkun) gayretinin yapılmasında fayda var” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
