1988 yılında kaybettiğimiz sanatçı Zeki Faik İzer’in “Paris, İstanbul, Nice” başlıklı standı, İş Sanat Kibele Sanat Galerisi’nin akabinde Ankaralı sanatseverlerle buluşuyor. Ankara’nın tarihiyle ve mimari üslubuyla sayılı binaları ortasında yer alan Türkiye İş Bankası İktisadi Bağımsızlık Müzesi’nin 3.katında bulunan İş Sanat Ankara Sanat Galerisi’ndeki sergi 12 Temmuz’da açıldı.
Apaçık düzensizliğine müzikalite ve ritim vermeyi çok uygun bilen Zeki Faik İzer’in yapıtları daima coşku doludur. Fotoğraflarında içten gelen doğal bir kendiliğindenlik, sevinç, dinamizm ve güç hissedilir. Tuvallerindeki renkler, kıvrak fırça kullanımı ile oluşturulan lekeler ve dokular üst üste gelerek, fotoğrafta tabir edilmeye çalışılan kanıyı ve duyguyu en üst düzeye taşıyarak izleyene yansıtır.
İzer; Picasso, Cezanne, Matisse, Ingres, Poussin, Velázquez, Rembrandt üzere sanatkarlardan esinlense de, hiçbir vakit büsbütün çekimlerine kapılmamış, doğu, batı, çağdaş, klasik ayırt etmeksizin çizerek, boyayarak, etüt ederek tüm hayatına yayılan bir çalışkanlıkla öğrenmeye çalışmıştır. Othon Friesz’in Henri Matisse’vari fotoğraflarında ve Delacroix’nın fotoğraflarında kullandığı renkle ışığın bağı onda yeni ufuklar açmış, evvelce dört renkle çalıştığı yapıtlarına yenilerini ekleyerek herkesin ürktüğü canlı ve parlak renkleri yapıtlarına yansıtmıştır. Bilhassa İstanbul, Paris, Kaç üçgeni içindeki hayatı, İzer’in sanatındaki farklı eğilimlerin ve farklı disiplinlerin ortaya çıkmasına vesile olmuştur.
Sanatçı hakkında:
15 Nisan 1905’te İstanbul’da dünyaya gelen Zeki Faik İzer, ilköğrenimini Beykoz Ahmet Mithat Efendi Mektebi’nde tamamladı. Birinci fotoğraf eğitimini tıpkı yıllarda Agâh Efendi’den aldı. 13 yaşında şiir yazmaya başladı, şiirleri İnsan ve Akbaba dergilerinde yayımlandı. Vefa Lisesi’ni bitirdikten sonra fotoğraf sanatına olan ilgisinin tesiriyle Sanayi-i Nefise Mektebi’ne (Güzel Sanatlar Akademisi) kayıt oldu. 1923-1928 yılları ortasında Hikmet Onat ile İbrahim Çallı’nın öğrencisi oldu. 1928’de Avrupa tahsili için açılan imtihanı kazanarak Paris’te André Lhote Atölyesi’nde “teknik ve estetik bağlamda” dersler aldı. Dünyaca ünlü oryantalist ressam olan Achille-Émile Othon Friesz’in atölyesinde gelişimini sürdürdü. Paris Hoş Sanatlar Yüksekokulu’nda seramik ve fresk konusunda çalıştı; kendisini en başta bir ressam olarak gören Amerikalı fotoğraf sanatkarı Man Ray’in yanında artistik rötuş ve solarizasyon tekniğini öğrendi. Fotoğrafa olan ağır ilgisi onun his ve kanılarını kamera aracılığıyla iletmesine yardımcı oldu; pek çok, insan odaklı fotoğraf çekti ve sergiledi. İstanbul’a döndüğünde Ankara Gazi Terbiye Enstitüsü Fotoğraf İş Bölümü’ne öğretmen olarak atandı.
1933’te kendisi üzere yurtdışında eğitim gören genç sanatçı arkadaşlarından Elif Naci, Nurullah Berk ve Zühtü Müritoğlu üzere isimlerle birlikte sanatlarını toplumla paylaşmak maksadıyla “D Grubu”nu kurdu, lakin fikir ayrılıkları nedeniyle 1947 yılında kümeden ayrıldı. Hayatı boyunca sayısız stant açan, yurtta ve memleketler arası ödüllerle sanatını taçlandıran İzer, 1984 yılında İstanbul’a döndü, 4 yıl sonra ise hayatını kaybetti.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
