Metro Türkiye’nin sürdürülebilir balıkçılık vizyonu doğrultusunda küçük ölçekli klâsik aile balıkçılığını desteklemek hedefiyle Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO) ve Muğla Alabalık Yetiştiricileri Birliği iş birliği ile “Ölçekte Küçük, Bedelde Büyük’’ sloganıyla hayata geçirdiği proje kapsamında verilen eğitimler ve teknik dayanağın akabinde yetiştirilen alabalıklar, raflarda yerini almaya başladı.
Küçük ölçekli üreticilerden tedarik ettikleri alabalıkları raflarına taşıdıklarını söz eden Metro Türkiye Satın Almadan Sorumlu İdare Şurası Üyesi Deniz Alkaç, “İlk yılını geride bırakan projemiz sayesinde hem ticari motivasyonu sağlayarak üreticilerimizin desteklenmesine hem de sürdürülebilirliğe katkı sağladık. Mart ayından bu yana küçük ölçekli üreticilerden temin ettiğimiz 30 tona yakın alabalığı tüketicilerle buluşturduk. Artık ise raflara taşıdığımız alabalıkların profesyonel mutfaklarla buluşturulmasına ve böylelikle restoran işletmeciliği ekosisteminde de tüketiminin artmasına odaklandık” dedi.
1990’dan bu yana gerçekleştirdiği tüm faaliyetlerinin merkezine sürdürülebilirliği koyan Metro Türkiye, sürdürülebilir balıkçılığı destekleme ve balık tüketimini artırmak ismine değerli çalışmalara imza atıyor. Sürdürülebilir balıkçılığı mümkün kılmak amacıyla küçük ve klasik aile balıkçılığını destekleyen Metro Türkiye, bu kapsamda geçen yıl “Ölçekte Küçük, Pahada Büyük’’ sloganıyla yeni bir projeyi hayata geçirdi. Bileşmiş Milletler Genel Şurası’nın 2022 yılını “Uluslararası Klâsik Balıkçılık ve Su Eserleri Yetiştiriciliği Yılı (IYAFA)” ilan etmesinin akabinde BM Besin ve Tarım Örgütü (FAO) ve Muğla Alabalık Yetiştiricileri Birliği iş birliğinde gerçekleştirilen proje ile küçük üreticilere eğitimler verilirken, teknik dayanak ve danışmanlık dayanağı de sağlandı. Mart ayında birinci mahsullerini vermeye başlayan proje kapsamında yetiştirilen alabalıklar, Metro Türkiye mağazalarında yerini alırken üç ay üzere kısa bir müddette 30 tona yakın balık restoranlarla ve tüketicilerle buluştu.
Metro Türkiye olarak 33 yıldır tüm çalışmalarını sürdürülebilirlik odağıyla gerçekleştirdiklerini söz eden Metro Türkiye Satın Almadan Sorumlu İdare Şurası Üyesi Deniz Alkaç, “Biz Metro Türkiye olarak, izlenebilirlikten hayvan refahına, besin atıklarının önlenmesinden sürdürülebilir balıkçılığa ve mahallî üreticilerin ve eserlerin desteklenmesine kadar birçok alanda kesimimize öncülük eden çalışmalar yürütüyoruz. Balığı sadece ticari bir eser değil, gelecek jenerasyonlara bırakılması gereken bir bedel olarak görüyoruz. Denizlerimizdeki balıkların sürdürülebilir olması için kültür balıkçılığının da kıymetli bir başlık olarak ele alınması gerekiyor. Bu nedenle balıkçılıkta sürdürülebilirliğin sağlanması ismine hem denizlerimizdeki hem de çiftliklerdeki balıklara yönelik imza attığımız birçok değerli projemiz var. ‘Kızına Bak Anasını Al’, ‘Palamutlar Nerede?’, ‘Bugünün Balığını Yarına da Bırakalım’ ve ‘Yediği Önünde Yemediği Yarında’ projelerimiz ile denizlerdeki balık stoklarının ve tiplerinin korunması gayesiyle sürdürülebilir balıkçılığı 2010 yılından beri satın alma siyasetimizin odağında tutuyoruz” diye konuştu.
Küçük ve Klâsik Aile Balıkçılığı Destekleniyor
Şimdiyse, geçen yıl birinci adımı atılan projenin sonuçlarını almaya başladıklarını vurgulayan Alkaç, “Üretime yönelik projelerde üretici birlikleri ve kooperatiflerle birlikte yol alındığında çok daha fazla randıman sağlandığına inanan bir şirket olarak bu projemizi de FAO ve Muğla Alabalık Yetiştiricileri Birliği ile iş birliği ile hayata geçirdik. IYAFA 2022 kapsamında başlattığımız bu ortak projemiz ile küçük ve klasik aile balıkçılığını, balıkçılık ve su eserleri kaynaklarını sorumlu ve sürdürülebilir kullanımı yoluyla daha sağlıklı besin sistemlerinin kurulmasına yönelik katkılarını sürdürmek için destekliyor ve korunmasına katkı sağlıyoruz. Küçük ölçekli klasik balıkçılık ve su eserleri yetiştiriciliği, iklim değişikliği, çevresel bozulma üzere faktörlerden olumsuz etkilenirken ticari açıdan da daha fazla motivasyona muhtaçlık duyuyor. IYAFA 2022 kapsamında gerçekleştirdiğimiz bu proje ile onlara bu hususlarda dayanak olmaktan ve bu vesileyle farkındalık yaratmaktan memnunluk duyuyoruz” dedi.
Gıda Güvenliği ve Toplumsal uygunluk eğitimleri verildi
Eğitimler ve saha seyahatleri ile başlatılan proje kapsamında gerçekleştirilen çalışmalar hakkında bilgi veren Alkaç, şöyle devam etti:
“Küçük ve klâsik aile balıkçılığını korumak ve alabalığa kesimde hak ettiği pahası vermek gayesiyle oluşturulan proje kapsamında öncelikle bölgedeki 25 küçük ölçekli alabalık üreticisine bir gün boyunca eğitimler verdik. ‘Balık ve Balıkçılık Eserlerinde Besin Güvenliği ve Kalite’ eğitimi kapsamında; inançlı besin tarifi, su eserlerinin ehemmiyeti, düzgün kültür balıkçılığı uygulamaları, işçi hijyeni, paklık ve sanitasyon, ziyanlı denetimi, ağ denetimleri, biyogüvenlik tedbirleri, yem idaresi, tesis ve ekipman bakımı, tedavi, balık sıhhati ve refahı, hasat, paketleme, eser sürece ve atık idaresi üzere hususlarda eğitim verildi. ‘Alabalık Paha Zincirinde Toplumsal Uygunluk’ eğitimi kapsamında ise başlıklarımız; işletmelerde çalışanların dahil edilmesi ve korunması, örgütlenme özgürlüğü ve toplu mukavele hakları, ayrımcılık yapılmaması, adil fiyat, beşere yakışır çalışma saatleri, iş sıhhati ve güvenliği, çocuk işçiliğinin önlenmesi, teminatsız çalışmanın önlenmesi, etrafın korunması ve etik iş davranışı üzere temel toplumsal uygunluk prensipleri oldu. Tüm bu eğitimlerinin üreticilerimize değerli katkılar sağladığına inanıyoruz. Bununla birlikte yetiştiriciliğe yönelik teknik dayanak ve danışmanlık dayanağı de sağlandı. Direkt satın alımlar ve alım garantisi ile üreticilere katkıda bulunmayı, klâsik yollarla yapılan yetiştiriciliğe kalite standartları getirerek klâsik balıkçılığın sürdürülebilirliğine dayanak olmayı hedefledik.”
Proje 5 klasik işletme ile devam ediyor
İlk etapta pilot olarak 4 üretici ve 1 paketleme tesisi olmak üzere 5 küçük işletme ile devam ettiklerini kaydeden Deniz Alkaç, “Bu işletmelerin besin güvenliği ve toplumsal uygunluk düzeylerini belirlemek gayesiyle ön kontroller düzenlendi. Ön kontrollerde belirlenen eksiklerin giderilmesi hedefiyle işletmelere 5 gün boyunca birebir yerinde ve alanda Metro Türkiye kalite teminat yetkili yöneticileri tarafından eğitimler ve teknik bilgi takviyesi sağlandı. Bununla birlikte adil çalışma şartlarının sağlanması ve iş sıhhati ve güvenliği uygulamalarının yerine getirilmesi maksadıyla da alınması gereken tedbirler belirlendi ve işletmelerde uygulamaya geçirildi. Akabinde besin güvenliği ve toplumsal uygunluk olmak üzere takip kontrolleri organize edilerek, işletmelerin kontrollerden muvaffakiyet ile geçmesi sağlandı. Ayrıyeten eserler raf ömrü ve yasal besin güvenliği kriterlerine uygunluk açısından Metro Türkiye tarafından bağımsız akredite laboratuvarlarda tahlil ettirildi” bilgisini verdi.
İşletmelerin, mevcut sistemlerini ileriye taşıyarak Metro tedarikçisi olabilmek için gerekli kalite, hijyen, besin güvenliği ve çalışma şartları kurallarını karşılamış olduklarını vurgulayan Alkaç, “Verdiğimiz bu dayanaklar sonucu seçilen üreticilerden alabalığı Muğla Alabalık Yetiştiricileri Birliği üzerinden tedarik etmeye başladık. Besin güvenliği ve toplumsal uygunluk kontrolleri ile uygunluğu garanti altına alınan alabalıklar, Metro Türkiye mağazalarında yerini almaya başladı. Mart ayından bu yana tüketicilerimize 30 tona yakın alabalık lezzeti sunduk. Bu şartları sağlayan işletmelerin yalnızca Metro değil iç piyasada ve ihracatta yer alabilmesinin önü açılmış oldu. Böylece hem ticari motivasyon sağlayarak üreticilerimizin desteklenmesine hem de sürdürülebilirliğe katkı sağladık. Üretici Birliği ile gerçekleştirdiğimiz bu çalışma ile aslında yalnızca 4 üreticinin değil, Birliğe bağlı her üreticinin standardını yükseltmiş oluyoruz. İlerleyen periyotta talebe bağlı olarak daha fazla üretici ile çalışmaya da açığız” dedi.
Profesyonel mutfaklarda alabalık tüketimi artırılacak
En büyük maksatlarının küçük ölçekli üretimin sürdürülebilirliğinin sağlanması olduğunu tabir eden Alkaç, “Gelecek kuşaklara bırakmamız gereken bedellerden biri de alabalık. Gastronomi dalının en yakın iş ortaklarından biri olarak, artık de küçük üreticiden temin ederek raflara taşıdığımız alabalıkların profesyonel mutfaklara da daha fazla girmesine ve böylelikle ekosistemde bilinirliğinin ve kullanılırlığının artmasına odaklandık. Türkiye’nin birinci gastronomi keşif platformu olarak bünyemizde 8 yıl evvel hayata geçirdiğimiz Gastronometro’da şeflerimiz, yeme – içme bölümüne bu hususta yol göstermek maksadıyla alabalık kullanarak özel tarifler hazırlıyorlar. Profesyonel mutfaklarda klasik tanımların yanı sıra çağdaş tanımların kullanımının artması, alabalık yetiştiriciliğine kıymetli bir katkı sağlayacaktır. Alabalığın en lezzetli tanımlarla kısa müddette daha fazla profesyonel mutfakta yer bulacağına eminiz” dedi.
FAO’dan alabalık yetiştiricilerine tam destek
Metro Türkiye ile proje paydaşlıklarına değinen FAO Kıdemli Program Koordinatörü Özcan Türkoğlu ise, “IYAFA 2022’nin önder kuruluşu FAO olarak geçtiğimiz yıl birçok farklı aktifliğe imza attık. Bu kapsamda Muğla vilayetinde alabalık alanında küçük ölçekli balıkçıların desteklenmesi ve alabalık yetiştiriciliğinin potansiyelini ortaya çıkarmak için Metro Türkiye ile bir ortaya geldik. Küçük ölçekli balıkçılık ve su eserleri yetiştiriciliği, global ve mahallî besin sistemlerinin bir modülü olarak sağlıklı, inançlı, uygun fiyatlı ve besleyici su eserleri tüketimine kıymetli bir katkıda bulunuyor. Bu çerçevede, FAO olarak küçük ölçekli balıkçılık ve su eserleri yetiştiriciliğinde yakın ve uzak pazarlara erişim, üretim ve lojistik altyapısı ve kapsayıcı bedel zincirlerinin oluşturulması üzere sektörel bahisleri önemsiyoruz. Buradan hareketle balıkçıların, balık avcılarının ve personellerinin uygun fiyatlı yüksek kaliteli balık eserlerini tedarik ederek lokal ekonomik kalkınmayı teşvik etmelerini ve ek istihdam yaratmalarını pahalı buluyoruz. FAO ve Metro Türkiye ile geçen yaz burada alabalık üreticilerine verdiğimiz “Küçük Ölçekli Alabalık Yetiştiriciliğinde Besin Güvenliği ve Toplumsal Uygunluk Eğitimi” ile küçük ölçekli alabalık çiftliklerinin sürdürülebilirliğine dayanak sağladık. Proje kapsamında aile işletmelerine ilişkin küçük ölçekli alabalık çiftliklerinin bu hususta bilgilerini artırarak sürdürülebilirlik konusundaki farkındalıklarını artırdık. FAO olarak Türkiye’nin en kıymetli su eserlerinden biri olan alabalığın hak ettiği ilgiyi görmesi ve her kısımdan tüketicinin tercih sebebi olmasına katkı sağladığımız için mutluyuz’’ açıklamasında bulundu.
Muğla Alabalık Yetiştiricileri Birliği Lideri Hüseyin Yıldırım ise şunları söyledi: “Bu proje üreticiden tüketiciye uzayıp giden besin arz zincirinde küçük ölçekli aile işletmelerinin klâsik üretimlerinin pazara uygun hale getirilmesi manasında epey yararlı oldu. Metro Türkiye ve FAO ile birlikte gerçekleştirdiğimiz ve küçük aile işletmelerini kapsayan “Ölçekte Küçük, Pahada Büyük” sloganıyla hayata geçirdiğimiz projemiz, ilerleyen süreçte de küçük işletmelerin sosyo-ekonomik ve teknik kapasitelerinin güzelleştirilmesini sağlayacaktır. Uzun vadede ise; proje, ülkemiz alabalık yetiştiriciliğinin genişlemesine yol açacağı üzere su eserleri üretiminin etraf, insan ve toplum odaklı dönüşümüne üretici tertipleri penceresinden katkı sağlayacaktır.’’
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
