Çocuğunuzun sağlıklı beslenmesi için neler yapıyorsunuz? Bilhassa okul periyodu ile birlikte beslenmesini ve yediklerini denetim etme konusunda sorun yaşamanız çok olağan. Zira günün büyük kısmını okul sıralarında ve denetiminizin dışında geçiriyorlar. Bu bağlamda da beslenme nizamında bir ekip noktalara dikkat etmeniz daha bir değerli oluyor. Liv Hospital Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Cevriye Kübra Cenkçi “Okul devrinde beslenme çantasında nelere neden dikkat etmeliyiz?” sorusunu yanıtladı.
Beslenme çantası neden değerli?
Okul çağındaki çocuklar günün büyük bir kısmını okul sıralarında geçiriyor. Bu nedenle çocuğumuzun yalnızca konuttaki beslenmesine değil okuldaki beslenmesine de kıymet vermemiz hem ömürde sağlıklı formda ilerleyebilmesi hem de ileri yaşlarında sağlıklı beslenme alışkanlığının oluşturulması için kıymetlidir. Bununla birlikte bir çocuğun beslenmesi gün içindeki performansını etkileyen en kıymetli durumlardan biridir. Beslenme, çocuğun hem ders muvaffakiyetini hem de fizikî performansını tesirler. Artık okulların birçoklarında yemekhaneler olmasına karşın yemekhaneden yemek yemeyen çocuklarımız için oluşturacağımız beslenme çantasında sağlıklı eserlerin tercih edilmesi son derece kıymetlidir.
Beslenme çantasına hazır eserlerin koyulması birden fazla ailede gördüğüm ve yanlış bulduğum bir alışkanlık.
Her yaşa nazaran beslenme çantasına eklenecek besinler ve ölçüsü değişkenlik göstermektedir. Genelde her ebeveyn çocuğunun yiyeceği ölçüleri bilir ancak bazen beslenme çantası içeriklerinin çocuğun yiyeceğinden fazla öğün içerdiğine de şahit oluyoruz. İlkokul çağındaki bir çocuk için temelde istediğimiz şey sabah kahvaltısını meskende yapıp okula gitmesi ve okulda öğlen yemeğini yemesi biçimindedir.
Çocukların temel beslenmesinde neler olmalı?
- Bir çocuğun optimum zihin gelişimi ve büyümesine yardımcı olmak ismine haftada en az 3-4 gün kırmızı et tüketmesi ve bununla bir arada kesinlikle sebzeyi de öğününde bulundurması kıymetli.
- Haftada 2 gün beyaz et, balık, bulabilirseniz de gezen tavuk eti tercih edebilirsiniz.
- Özellikle gelişim çağındaki çocuklar haftada 3 gün kuruyemiş, çiğ biçimde (ceviz, fındık, badem vb.) ve öteki yağlı tohumları tüketmelidir.
- Günlük kesinlikle bir meyve de beslenmede olmalı.
- Kuruyemiş tercih edilen günlerde ise yanında meyve ile birlikte tüketilmesi güzel bir tercih olabilir.
- Beslenmede günlük olarak 1 kase yoğurt ya da 1 bardak kefir kesinlikle öneriyorum.
Süt ve yoğurt tüketimi nasıl olmalı?
Hayvansal süt tüketiminin çocuklarda günlük 1 çay bardağı (125 ml) üzerine çıkmasını yanlışsız bulmuyorum. Bu nedenle takibimdeki hastalarımda da hayvansal süt tüketimini önermiyorum, ancak yoğurt ve kefir tüketimini çocuklar için kesinlikle öneriyorum. Bu nedenle beslenmede günlük olarak 1 kase yoğurt ya da 1 bardak kefir kesinlikle öneriyorum. Yoğurt ve kefir içeriğindeki ağır probiyotikler sayesinde çocuğumuzun hem bağırsak sıhhatine katkı sağlamakta hem de gelişimlerini desteklemektedir.
Yumurta tüketimi nasıl olmalı?
Günlük olarak yumurta tüketilmesi de en desteklediğim şeylerden birdir ancak gezen tavuk yumurtası olmasına dikkat etmek çok kıymetli. Ayrıyeten yemeklerin hazırlanmasında zeytinyağı tercih etmek de uygun olacaktır. Bu formda bir beslenme biçiminde çocuğumuz hem protein hem karbonhidrat hem de yağdan uygun biçimde beslenmiş, kâfi vitamin ve minerali birlikte almış olacaktır.
Örnek bir beslenme çantasında seçilmesi gerekenler nelerdir?
- En temel besin zerzevat (burada lifli zerzevatları tercih etmek uygun bir seçenektir) ve yanında mümkünse protein içeren besinler biçiminde olmalıdır.
- Eğer tatlı seçilecekse mümkünse kuru meyveli ve yoğurtlu bir tatlı halinde seçilebilir ya da kuruyemiş ve meyve halinde olabilir.
- Su tüketimi çocuklarda bilhassa sıcak günlerde çok değerli olduğundan beslenme çantasının yanında suyunu da koymayı ihmal etmemeliyiz.
- Beslenme çantasını hazırlarken kahvaltıda yediği yiyecekler ile akşam yiyeceği yemek de göz önünde bulundurularak çocuğun sıkılmayacağı halde mümkünse farklı besinler tercih edilmeli ve porsiyonlar da ona nazaran ayarlanmalıdır.
- Ekmek çantaya eklenecekse mümkünse tam buğday unundan yapılmış ekmekler tercih edilmelidir.
Beslenme çantasında olmaması gereken ancak çoğunlukla çantalarda olan besinlere nelerdir?
Hazır soslar, hazır bisküvi, cips üzere paketli besinler, çikolatalar, gofretler, meyve suları, kızartılmış yiyecekler üzere karbonhidrat içeriği yüksek yiyecekler çocuğumuzda ani kan şekeri yükselmelerine neden olabilecek besinler sayılabilir. Bu tıp besinler kan şekerinde ani dalgalanmalar yapması nedeniyle çocuğumuzun ders muvaffakiyetini tesirler, zira ani kan şekeri yükselmeleri ve akabinde düşmeleri çocukta halsizlik ve uyku haline neden olur. Bu cins besinleri beslenme çantalarına asla eklemememiz gerekmektedir. Kek, börek usulü şeyleri ise meskende kendi yaptığımız eserlerden tercih etmek daha uygun olacaktır.
İlkokul çağındaki çocuklar için örnek beslenme çantası
Öneri 1
- 4 kaşık salata (çiğ zerzevat ile hazırlanmış)
- 1 dilim ızgara et (çocuğunuzun yiyeceği ölçüye nazaran ayarlanmalı, genelde 2 köfte büyüklüğünde tercih edilebilir)
- 1 dilim tam tahıllı ekmek
- Ara öğün olarak 1 adet meyve yanında yarım kase kadar yoğurt
- Su
Öneri 2
- Tam tahıllı ekmekle hazırlanmış sandviç (içinde protein kaynağı olarak yumurta ya da et tercih edilebilir ve kesinlikle çiğ zerzevat de olmalı)
- Ayran (kırmızı et varsa birebir anda süt eseri tüketmek uygun olmaz bu durumda meskende sıkılmış şekersiz meyve suyu olabilir)
- Ara öğünde çocuğun avuç içi kadar çiğ kuruyemiş ve 1 adet meyve
- Su
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı